Przyjęta od lat norma temperatury ciała wynosząca 36,6°C może nie być już tak uniwersalna, jak wcześniej sądzono. W rzeczywistości temperatura ludzkiego organizmu może być niższa, a u niektórych osób stałe wartości na poziomie 36,4°C lub nawet mniej nie stanowią powodu do niepokoju. Co wpływa na te zmiany i kiedy obniżona temperatura powinna wzbudzić czujność?
Dlaczego temperatura ciała może być niższa?
Na obniżenie temperatury organizmu może wpływać wiele czynników – zarówno fizjologicznych, jak i zdrowotnych. Oto najważniejsze z nich:
🔹 Zmiany związane z wiekiem – osoby starsze mają naturalnie niższą temperaturę ciała niż młodsze. Jest to związane ze spowolnieniem metabolizmu oraz osłabieniem zdolności organizmu do regulacji temperatury. Średnio temperatura seniorów jest niższa o 0,23°C.
🔹 Styl życia i rozwój cywilizacyjny – wyższy komfort życia, dostęp do ogrzewania, klimatyzacji i lepsza opieka zdrowotna sprawiają, że organizm może „oszczędzać” energię, co powoduje trwałe obniżenie temperatury ciała.
🔹 Choroby i zaburzenia zdrowotne – obniżona temperatura ciała może wskazywać na problemy zdrowotne, takie jak:
✔ niedoczynność tarczycy,
✔ niedokrwistość,
✔ niewydolność wątroby i nerek,
✔ cukrzyca,
✔ infekcje wirusowe,
✔ choroby neurologiczne.
🔹 Miejsce pomiaru temperatury – temperatura mierzona pod pachą może być niższa niż w jamie ustnej, uchu lub odbycie. Warto zwrócić uwagę, że niewłaściwe użycie termometru lub zbyt krótki pomiar również może dać błędne wyniki.
Kiedy niższa temperatura ciała jest niepokojąca?
Nie każda wartość poniżej 36,6°C musi oznaczać problem. Jednak jeśli towarzyszą jej objawy takie jak dreszcze, osłabienie, senność czy zmęczenie, może to wskazywać na problemy zdrowotne wymagające konsultacji z lekarzem.
Szczególną uwagę należy zwrócić na sytuację, gdy temperatura ciała spada poniżej 35°C – jest to już stan hipotermii, który może upośledzać funkcje życiowe i stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia.
Czy temperatura ciała nadal spada?
Badania wskazują, że średnia temperatura ludzkiego organizmu stopniowo się obniża. W XIX wieku niemiecki lekarz Carl Wunderlich określił normę temperatury na poziomie 37°C, jednak późniejsze badania skorygowały tę wartość do 36,6°C. Dziś naukowcy sugerują, że u niektórych osób prawidłowa temperatura może wynosić nawet 36,4°C lub mniej, co wynika z dostosowania organizmu do nowoczesnych warunków życia.
Podsumowanie
✔ 36,6°C nie jest jedyną normą – temperatura ciała może być nieco niższa i wciąż pozostawać w granicach fizjologicznej normy.
✔ Osoby starsze mają zwykle niższą temperaturę – może to jednak utrudniać wykrywanie gorączki i infekcji.
✔ Obniżona temperatura może świadczyć o chorobie – zwłaszcza jeśli towarzyszą jej dodatkowe objawy, takie jak osłabienie, dreszcze czy senność.
✔ Hipotermia zaczyna się poniżej 35°C – stan ten wymaga pilnej interwencji medycznej.
Jeśli masz wątpliwości co do swojej temperatury ciała i jej wpływu na zdrowie, warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć ewentualne problemy zdrowotne.